Strategia Przedszkola Nr 60 im. Jana Brzechwy ukierunkowana na rozwój kompetencji dzieci
Kompetencje kluczowe wspierają rozwój osobisty, włączanie w życie społeczne, aktywne obywatelstwo i funkcjonowanie na rynku pracy. Proces ich kształtowania i rozwijania trwa przez całe życie, a jego instytucjonalnym początkiem jest uczestnictwo dziecka w różnych formach edukacji przedszkolnej.
W zaleceniach Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie zostały określone następujące kompetencje kluczowe:
- porozumiewanie się w języku ojczystym;
- porozumiewanie się w językach obcych;
- kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne;
- kompetencje informatyczne;
- umiejętność uczenia się;
- kompetencje społeczne i obywatelskie;
- inicjatywność i przedsiębiorczość;
- świadomość i ekspresja kulturalna.
W zaleceniach Rady Unii Europejskiej z 2018 r.2 przyjęto, że zalecenia kompetencje są definiowane jako połączenie wiedzy, umiejętności i postaw, przy czym:
- na wiedzę składają się fakty i liczby, pojęcia, idee i teorie, które są już ugruntowane i pomagają zrozumieć określoną dziedzinę lub zagadnienie;
- umiejętności definiuje się jako zdolność i możliwość realizacji procesów i korzystania z istniejącej wiedzy do osiągania wyników;
- postawy opisują gotowość i skłonność do działania lub reagowania na idee, osoby lub sytuacje.
Rozwój dziecka w wieku przedszkolnym a rozwój kompetencji kluczowych.
Wiek przedszkolny to okres, w którym dziecko musi stawić czoła niezwykle trudnym zadaniom rozwojowym. Czas ten wiąże się z przygotowaniem do pójścia do szkoły. U podstaw realizacji tych zadań stoją: gotowość dziecka do opuszczenia domu rodzinnego i nabycie umiejętności radzenia sobie w typowych sytuacjach edukacyjnych, a także zdolność do funkcjonowania w środowisku rówieśniczym.
W wieku przedszkolnym kształtuje się samodzielność, sprawczość, rozwijają się zmysły, wyobraźnia i intelekt. W rozwoju emocjonalnym dziecka zachodzą ważne zmiany, do których należy zaliczyć nabywanie sprawności w kontrolowaniu emocji, ich rozumieniu i rozpoznawaniu. W sferze rozwoju poznawczego następuje przesunięcie zainteresowań dziecka z aspektów zewnętrznych, dostępnych zmysłom, w kierunku tego, co wewnętrzne, niedostępne bezpośredniemu poznaniu – pojawiają się nowe kategorie poznawcze, tj. myślenie słowne oraz początki myślenia intuicyjnego. Dynamiczny rozwój mowy powala na poszerzenie wiedzy o otoczeniu, pojawia się zdolność ujmowania rzeczywistości w czasie przyszłym, teraźniejszym i przeszłym, dostrzeganie odmienności poglądów innych osób.
Zabawa staje się w wieku przedszkolnym podstawową aktywnością dziecka – źródłem jego wiedzy o świecie, identyfikatorem postaw moralnych, podstawą do rozwoju słownictwa oraz rozwoju intelektualnego, a także okazją do zawierania i podtrzymywania relacji społecznych z rówieśnikami i dorosłymi.
Naturalne procesy, jakim podlega dziecko w okresie przedszkolnym, pozwalają na jego stymulację w kierunku kształtowania kompetencji kluczowych. Wraz z procesami rozwojowymi młodej osoby tworzą się podstawy poszczególnych kompetencji kluczowych, np. rozwój mowy i poszerzania się czynnego słownika pozwala na rozwijanie porozumiewania się w języku ojczystym i języku obcym oraz kompetencji społecznych i obywatelskich; zabawa jako podstawowa aktywność dziecka kształtuje inicjatywność, przedsiębiorczość, świadomość i ekspresję kulturalną; ciekowość i zadawanie pytań są podstawą do rozwoju kompetencji matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo-technicznych oraz umiejętności uczenia się.
Na żadnym etapie rozwojowym zależności między naturalną aktywnością i bezpośrednimi potrzebami dziecka a jego możliwościami nie mają tak bezpośredniego przełożenia na kształtowanie się kompetencji kluczowych jak w wieku przedszkolnym.
Nauczyciele opracowali dokument opisujący kompetencje kluczowe na każdym etapie nauczania.
